��� ����������� ����� ��� ��������

��� ���������� ��������

Λιγ�τερη δουλει�,  δουλει� για �λους

Γκι Αζν�ρ

ΑΝΕΡΓΙΑ

( Απ� το βιβλ�ο του Γκι Αζν�ρ «Λιγ�τερη δουλει�,  δουλει� για �λους» )

«Η κοινων�α �χει παραλ�σει απ� την ανεργ�α ε�ναι τρομοκρατημ�νη και αν�κανη να αντιδρ�σει.  �λοι συμφωνο�με πως η κατ�σταση ε�ναι απαρ�δεκτη ηθικ�, κοινωνικ�, οικονομικ�, πολιτικ�.

�λοι αναγνωρ�ζουμε πως η κοινων�α απειλε�ται απ’ αυτ� το φαιν�μενο μ�χρι του σημε�ου της �κρηξης.

Δεν θα καταφ�ρουμε να λ�σουμε το πρ�βλημα της ανεργ�ας, αν δεν πραγματοποι�σουμε, καθ�νας απ� μας, μια πολιτισμικ� μεταβολ� δηλαδ� μια �πια επαν�σταση, μια επαν�σταση στον τρ�πο σκ�ψης, μια επαν�σταση δ�χως νεκρο�ς και τραυματ�ες, που το μ�νο που θα κ�νει ε�ναι να θ�ξει τις συν�θειες.

�χουμε μεγ�λη αν�γκη σκ�ψης, παρ� χρημ�των, για να αντιπαλ�ψουμε την δ�ναμη της αδρ�νειας.

Η πλ�ρης απασχ�ληση, αποτελε� παρελθ�ν.

Αυτ� �μως δεν ε�ναι προς θλ�ψη. Ας κοιτ�ξουμε κατ�ματα την πραγματικ�τητα, �ρεμα, με οξυδ�ρκεια κι αντ� να τα β�ψουμε μα�ρα, ας δο�με πως θα μετατρ�ψουμε αυτ� το φαιν�μενο προς �φελ�ς μας.

Χρειαζ�μαστε λ�γο χρ�νο για να επινο�σουμε �να �λλο σ�στημα κατανομ�ς θ�σεων εργασ�ας, �να �λλο σ�στημα εξασφ�λισης των εισοδημ�των.

«Μ�πως εφε�ρατε τις μηχαν�ς για να μας απαλλ�ξετε απ� τη δουλει�;»

Ε, λοιπ�ν μ�λιστα! Εφε�ραμε τις μηχαν�ς για να σας απαλλ�ξουμε απ� τη δουλει�, τις μηχαν�ς – ρομπ�τ, τα μηχαν�ματα πληροφορικ�ς κ.λπ.

Η δε�τερη καταστροφ� ε�ναι αυτ� που επεκτε�νει το φαιν�μενο σε κοινωνικ� κατανομ�, το οπο�ο συν�θως αποκαλε�ται δυαδικ� κοινων�α: οι μισο� �νθρωποι δουλε�ουν υπερβολικ� και οι �λλοι μισο� καθ�λου.

Σ�στημα κατανομ�ς που �λοι συμφωνο�ν πως ε�ναι κατακριτ�ο.

Η κοιν� γν�μη ε�ναι ευαισθητοποιημ�νη και �χει συνε�δηση του δρ�ματος που αντιπροσωπε�ουν η ανεργ�α και ο αποκλεισμ�ς.

Εκπληκτικ�ς τεχνολογικ�ς πρ�οδοι, τ�σο σημαντικ�ς �σο η ανακ�λυψη της φωτι�ς � του ηλεκτρισμο�, θα επιτρ�ψουν να παρ�γονται πλο�τος, αγαθ�, αντικε�μενα, να παρ�χονται υπηρεσ�ες, με λιγ�τερη δουλει�.

Αι�νες τ�ρα μας β�ραινε η κατ�ρα της δουλει�ς με τον ιδρ�τα του προσ�που  μας, και η ζω� μας �ταν στοιχειωμ�νη απ� την εργασ�α, της οπο�ας οι περισσ�τεροι �νθρωποι �βρισκαν τη δι�ρκεια υπερβολικ�, και να που τ�ρα, �να ε�δος σκλ�βων που λ�γονται ρομπ�τ θα αναλαμβ�νουν για χ�ρη μας τη δυσ�ρεστη, επ�πονη, επαναλαμβαν�μενη, πληκτικ�, μον�τονη πλευρ� της εργασ�ας. Ειλικριν�, εδ� πρ�κειται για την 14^η Ιουλ�ου.

Πρ�πει, συνεπ�ς, να διαχωρ�σουμε τα μ�τρα, τα κατ’ ουσ�αν μεταβατικ�, που τε�νουν να καλ�ψουν την υπ�ρχουσα ανεργ�α – μ�τρα που �χουν το δικ� τους  κ�στος*, αφο� υπ�ρξε εκμετ�λλευση των αν�ργων προς �φελος του ενεργο� πληθυσμο� και πρ�πει τ�ρα να τους επιστραφο�ν �σα δικαιο�νται – απ� την πολιτικ� της συνεχο�ς ανακατανομ�ς της εργασ�ας, του απελευθερωμ�νου χρ�νου λ�γω της αυξαν�μενης παραγωγικ�τητας και του κοινωνικ� παραγ�μενου πλο�του. Επ�σης πρ�πει να ξεπερ�σουμε την προκατ�ληψη σ�μφωνα με την οπο�α το να δουλε�εις λιγ�τερο σημα�νει πως θα κερδ�ζεις και λιγ�τερα δι�τι 1) σ�μερα οι εργαζ�μενοι κερδ�ζουν τρεις φορ�ς περισσ�τερα απ’ �σα κ�ρδιζαν πριν απ� σαρ�ντα χρ�νια για δι�ρκεια εργασ�ας μειωμ�νη κατ� το �να τρ�το, 2) σ�μερα το πλ�ρες ωρ�ριο αντιστοιχε� σε ημιαπασχ�ληση σε σ�γκριση με εκε�νο πριν απ� πεν�ντα χρ�νια, 3) η σ�γχρονη ημιαπασχ�ληση μπορε� να γ�νει η αυριαν� ν�ρμα στη θ�ση της πλ�ρους απασχ�λησης και να αμε�βεται με ολ�κληρο μισθ�, 4) η εργασ�α, �πως συμβα�νει σ�μερα, πα�ει να ε�ναι η κ�ρια πηγ� πλο�του και το δικα�ωμα σε �να πλ�ρες εισ�δημα δεν εξαρτ�ται απ� �ναν προκαθορισμ�νο χρ�νο εργασ�ας, 5) �πως �χει τ�ρα, �νας σταθερ�ς � μ�λλον αυξαν�μενος �γκος αγαθ�ν παρ�γεται με ποσ�τητα εργασ�ας που συνεχ�ς ελαττ�νεται. Τ�λος, η μερικ� απασχ�ληση πρ�πει να �χει δικα�ωμα στις πλ�ρεις αποδοχ�ς.

Ο πατ�ρ Ιησου�της, φον Νελ. Μπρ�ινινγκ (Ο νon Nell – Brenning), που αποτελε� τον επιφαν�στερο εκπρ�σωπο του κοινωνικο� δ�γματος της Εκκλησ�ας, πρ�σβευε εδ� και μ�α εικοσαετ�α �τι οκτ� �ρες την εβδομ�δα θα αρκο�σαν για να μας εφοδι�σουν με τα αναγκα�α και πως �ρθε ο καιρ�ς να �ρθουμε σε ρ�ξη με τις αξ�ες μιας κοινων�ας βασισμ�νης, στην εργασ�α, ειδ�λλως, στη θ�ση της κοινων�ας του απελευθερωμ�νου χρ�νου και του χρ�νου του αγαπ�ν την �κφραση επαναπροσδιορισμ�νη απ� τον Αζν�ρ. Θα �χουμε μια κοινων�α της ανεργ�ας, δηλαδ� μ�α μη-κοινων�α  η οπο�α δεν θα ε�ναι ικαν� να παρ�γει αξ�ες που να αντιστοιχο�ν στο χρ�νο που αυτ� απελευθερ�νει. Ε, λοιπ�ν να ο εχθρ�ς! Κηρ�ξτε τον π�λεμο εν καιρ� ειρ�νης, κηρ�ξτε τον π�λεμο στην ανεργ�α.

Ας καλ�ψουμε τους το�χους με πολ�χρωμες αφ�σες, ας ζητ�σουμε απ� τους ρ�τορες να βγ�λουν τους ωραι�τερους λ�γους των, ας διατ�ξουμε πανεθνικ� κινητοπο�ηση κατ� της ανεργ�ας, ας β�λουμε �να λουλο�δι στο �πλο κι ας κιν�σουμε».

ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΧΡΟΝΟΣ

�ταν, στην πολιτισμ�νη μας Ευρ�πη, θ�λουμε να ξαναβρο�με �να �χνος της �μφυτης ομορφι�ς του ανθρ�που, πρ�πει να π�με να το αναζητ�σουμε στα �θνη �που οι οικονομικ�ς προκαταλ�ψεις δεν μπ�ρεσαν ακ�μη να ξεριζ�σουν το μ�σος για τη δουλει�.

Για τον Ισπαν�, που στην καρδι� του το πρωτ�γονο ζ�ο δεν �χει ατροφ�σει, η δουλει� ε�ναι η χειρ�τερη απ� τις σκλαβι�ς.

Οι �λληνες της χρυσ�ς εποχ�ς δεν �νιωθαν, κι αυτο� επ�σης, παρ� μ�νο περιφρ�νηση για τη δουλει� αποκλειστικ� και μ�νο οι σκλ�βοι (σ�μερα ευτυχ�ς η δουλει� των σκλ�βων �χουν αναλ�βει τα δι�φορα Robots, computer, μηχαν�ς, internet fax, κ.λπ.) επιτρ�πονται να δουλε�ουν:

« Ο ελε�θερος �νθρωπος δεν γν�ριζε παρ� μ�νο τις σωματικ�ς ασκ�σεις και τα παιχν�δια του νου».

�ταν επ�σης, η εποχ� �που περπατο�σε και αν�πνεε κανε�ς αν�μεσα σ’ �να λα� απ� Αριστοτ�ληδες, απ� Φειδ�ες, απ� Αριστοφ�νηδες· �ταν η εποχ� �που μια χο�φτα γεννα�ων συν�τριβε στο Μαραθ�να τις ορδ�ς της Ασ�ας, αυτ�ς που σε λ�γο καιρ� ο Αλ�ξανδρος θα καθυπ�τασσε: (Τι κ�νουμε εμε�ς κατ� του Μπο�ς  και κ�θε Μπο�ς ; Προσκυν�με! Β�βαια χωρ�ς να λαμβ�νουν υπ’ �ψη τους τη γν�μη των Λα�ν!)

Οι φιλ�σοφοι της Αρχαι�τητας δ�δασκαν την περιφρ�νηση για τη δουλει�, αυτ�ν τον ατιμωτικ� υποβιβασμ� του ελε�θερου ανθρ�που·

Οι ποιητ�ς υμνο�σαν την τεμπελι�, αυτ� το δ�ρο των Θε�ν.

«Η Φ�ση ε�ναι τσιγκο�να, τεμπ�λα και δ�καια»

Αλ�μονο! Ο ελε�θερος χρ�νος που ο ειδωλολ�τρης ποιητ�ς αν�γγειλε δεν �ρθε· το τυφλ�, διεστραμμ�νο και ανθρωποκτ�νο π�θος της δουλει�ς μεταβ�λλει τη μηχαν� απ� μ�σο που απελευθερ�νει σε εργαλε�ο που υποδουλ�νει τους ελε�θερους ανθρ�πους:

«η παραγωγικ�τητ� της τους οδηγε� στη φτ�χεια.»

ΥΠΕΡΠΑΡΑΓΩΓΗ

(Απ� το βιβλ�ο, του Paul Lafargue Δικα�ωμα στην Τεμπελι� )

«Δουλε�ετε, δουλε�ετε, προλετ�ριοι, για να αυξ�νετε τον κοινωνικ� πλο�το και τα προσωπικ� σας β�σανα, δουλε�ετε, δουλε�ετε, �στε, με το να γ�νεστε ακ�μα πιο φτωχο�, να �χετε ακ�μα περισσ�τερους λ�γους να δουλε�ετε και να ε�στε εξαθλειωμ�νοι.

Τ�τοιος ε�ναι ο αμε�λικτος ν�μος της καπιταλιστικ�ς παραγωγ�ς.

Δι�τι, με το να δ�νουν β�ση στα παραπλανητικ� λ�για των οικονομολ�γων, οι προλετ�ριοι �χουν παραδοθε� ψυχ� τε και σ�ματι στη διαστροφ� της δουλει�ς και εξωθο�ν ολ�κληρη την κοινων�α σ’ αυτ�ς τις βιομηχανικ�ς κρ�σεις υπερπαραγωγ�ς που κ�νουν τον κοινωνικ� οργανισμ� να δονε�ται απ� σπασμο�ς.

 Τ�τε, επειδ� υπ�ρχει πληθ�ρα εμπορευμ�των και �λλειψη αγοραστ�ν, τα εργοστ�σια κλε�νουν και η πε�να μαστιγ�νει τους εργατικο�ς πληθυσμο�ς με τον μυρι�λουρο βο�ρδουλ� της.

Οι προλετ�ριοι αποκτηνωμ�νοι απ� το δ�γμα της δουλει�ς, χωρ�ς να συνειδητοποι�σουν πως η αιτ�α της ν�ας δυστυχ�ας ε�ναι η υπ�ρμετρη δουλει� στην οπο�α καταδικ�στηκαν κατ� τη δι�ρκεια της υποτιθ�μενης ευημερ�ας, δεν τρ�χουν στο σιτοβολ�να για να ουρλι�ξουν.

«Πειν�με και θ�λουμε να φ�με!… Αλ�θεια, δεν �χουμε ο�τε μια τρ�πια δεκ�ρα, αλλ� �σο κι αν ζητιανε�ουμε τ�ρα, παρ’ �λα αυτ� εμε�ς ε�μαστε που θερ�σαμε το σιτ�ρι και τρυγ�σαμε το σταφ�λι…»

 Αντ� να επωφεληθο�ν απ� τις στιγμ�ς της κρ�σης, για να διεκδικ�σουν γενικ� διανομ� των προ��ντων και να διασκεδ�σουν σ’ �να παγκ�σμιο γλεντοκ�πι, οι εργ�τες, πεθα�νοντας στην πε�να, πηγα�νουν να χτυπ�σουν με το κεφ�λι τους τις π�ρτες του εργοστασ�ου.

 Κι αυτο� οι εξαθλιωμ�νοι, πουλ�νε δ�δεκα και δεκατ�σσερις �ρες δουλει�ς δ�ο φορ�ς φθην�τερα απ’ �σο �ταν ε�χαν ψωμ� στο τραπ�ζι. Εν� οι βιομ�χανοι επωφελο�νται απ� τις περι�δους της ανεργ�ας, για να παρ�γουν φθην�τερα.

O Aριστοτ�λης προ�βλεπε πως: «αν κ�θε εργαλε�ο μπορο�σε να εκτελ�σει τη λειτουργ�α του χωρ�ς π�εση, � καλ�τερα απ� μ�νο του, �πως τα αριστουργ�ματα του Δα�δαλου κινο�νταν απ� μ�να τους, � �πως οι τρ�ποδες του Ηφα�στου ρ�χνονταν αυθ�ρμητα στην ιερ� δουλει� τους· αν, για παρ�δειγμα, οι σα�τες των υφαντ�ν �φαιναν απ� μ�νες τους, ο επιστ�της του εργαστηρ�ου δεν θα ε�χε πια αν�γκη απ� βοηθο�ς, ο�τε ο αφ�ντης απ� σκλ�βους».

Το �νειρο του Αριστοτ�λη ε�ναι η δικ� μας πραγματικ�τητα. Οι μηχαν�ς μας, με π�ρινη αναπνο�, με μ�λη απ� ατσ�λι, ακο�ραστες, με μια θαυμαστ�, ανεξ�ρτητη γονιμ�τητα, ολοκληρ�νουν μ�νες τους, υπ�κουα, την ιερ� τους δουλει�· κι ωστ�σο, η σκ�ψη των μεγ�λων φιλοσ�φων του καπιταλισμο� παραμ�νει κυριευμ�νη απ� την προκατ�ληψη της �μμισθης δουλει�ς, της χειρ�τερης απ� τις σκλαβι�ς.

Δεν καταλαβα�νουν ακ�μα πως η μηχαν� ε�ναι ο λυτρωτ�ς της ανθρωπ�τητας, ο Θε�ς που θα απελευθερ�σει τον �νθρωπο, ο Θε�ς που θα της ξαναδ�σει την �νεση και την ελευθερ�α.

Αν η εργατικ� τ�ξη, ξεριζ�νοντας απ’ την καρδι� της τη διαστροφ� που κυριαρχε� και εξευτελ�ζει τη φ�ση της, ξεσηκων�ταν με �λη της την τρομερ� δ�ναμη, �χι για να διακηρ�ξει τα Δικαι�ματα του ανθρ�που τα οπο�α δεν ε�ναι παρ� τα δικαι�ματα της καπιταλιστικ�ς εκμετ�λλευσης, �χι για να διακηρ�ξει το Δικα�ωμα στη δουλει� που δεν ε�ναι παρ� το δικα�ωμα στη δυστυχ�α, αλλ� για να σφυρηλατ�σει �να χαλ�βδινο ν�μο, που να απαγορε�ει σε κ�θε �νθρωπο να δουλε�ει περισσ�τερο απ� τρεις �ρες την ημ�ρα, η Γη, η γηραι� Γη, ριγ�ντας απ� αγαλλ�αση, θα αισθαν�ταν να σκιρτ� μ�σα της �να καινο�ργιο σ�μπαν…

Αλλ� π�ς να ζητ�σει κανε�ς απ� �ναν προλετ�ριο διεφθαρμ�νο απ’ την καπιταλιστικ� ηθικ� να επιδε�ξει αντρικ� αποφασιστικ�τητα;»

Η Αναστασ�α Καραν�κα ε�ναι προγραμματ�στρια ΗΥ , μ�λος του συνδ�σμου των Φ�λων της Ψηφιακ�ς �μεσης Δημοκρατ�α. Τηλ  6945957343