�������� ��� �����������
����� ����������
Απ�σπασμα απ� το βιβλ�ο:
Erwin Schrödinger
ΚΟΝΤΑ ΣΤΟΝ ΑΝΘΡΩΠΟ
Εκδ�σεις: Π Τραυλ�ς – Ε Κωσταρ�κη 1992
Επιστημονικ� επιμ�λεια: Δρ. Θεοφ�νης Γραμμ�νος, Φυσικ�ς
Μετ�φραση: Θεοφ�νης Γραμμ�νος, Μ�ριος Βαρ�ττας
Μ�ρος πρ�το, Θ�μα 2ο :
Τα πρακτικ� επιτε�γματα της επιστ�μης τε�νουν να αναιρ�σουν την πραγματικ� σημασ�α της
Θεωρ� τις δημ�σιες διαλ�ξεις, τις οπο�ες, σ�μφωνα με τον κανονισμ� του Ινστιτο�του, οφε�λουμε να δ�νουμε κ�θε χρ�νο, ως μ�σο για την εγκαθ�δρυση και την καθι�ρωση αυτ�ς της επαφ�ς στον μικρ� μας τομ�α. Θεωρ�, μ�λιστα, �τι αυτ�ς ε�ναι ο αποκλειστικ�ς σκοπ�ς αυτ�ν των διαλ�ξεων. Ο στ�χος δεν ε�ναι ε�κολος, καθ�ς κ�ποιος πρ�πει να διαθ�τει ως σημε�ο εκκ�νησης �να ελ�χιστο γνωστικ� υπ�βαθρο και, �πως γνωρ�ζετε, η επιστημονικ� εκπα�δευση αγνοε�ται σε σημαντικ� βαθμ� �χι μ�νο στη μ�α � στην �λλη χ�ρα, αλλ� γενικ� παρ�τι β�βαια σε ορισμ�νες χ�ρες αυτ� συμβα�νει πιο �ντονα απ’ �τι αλλο�. Πρ�κειται για �να κακ� που κληροδοτε�ται και μεταβιβ�ζεται απ� γενι� σε γενι�.
Η πλειον�τητα των μορφωμ�νων ανθρ�πων δεν ενδιαφ�ρεται για την επιστ�μη και δεν συνειδητοποιε� �τι η επιστημονικ� γν�ση αποτελε� μ�ρος του υπ�βαθρου των ιδεωδ�ν της ανθρ�πινης ζω�ς. Πολλο� - μ�σα στην πλ�ρη �γνοια τους περ� του τι πραγματικ� ε�ναι η επιστ�μη - πιστε�ουν �τι αυτ� �χει ως κ�ριο σκοπ� να εφευρ�σκει � να συνεισφ�ρει στην εφε�ρεση ν�ων μηχαν�ν που βελτι�νουν τις συνθ�κες ζω�ς. Οι �νθρωποι αυτο� ε�ναι �τοιμοι να εκχωρ�σουν αυτ� το �ργο στους ειδικο�ς, ακριβ�ς �πως παραδ�δουν τους υδραυλικο�ς σωλ�νες προς επισκευ�.
Αν το μ�λλον των παιδι�ν μας αποφασ�ζεται απ� ανθρ�πους αυτ�ς της νοοτροπ�ας, το αποτ�λεσμα θα ε�ναι αναγκαστικ� αυτ� που περι�γραψα προηγουμ�νως.
Βεβα�ως υπ�ρχουν ιστορικο� λ�γοι που εξηγο�ν γιατ� αυτ� η στ�ση απ�ναντι στα πρ�γματα δεσπ�ζει ακ�μη. Η σχ�ση της επιστ�μης με το ιδεαλιστικ� υπ�βαθρο της ζω�ς υπ�ρξε αν�καθεν μεγ�λη, με πιθαν� εξα�ρεση τον Μεσα�ωνα, �ταν η επιστ�μη �ταν ουσιαστικ� αν�παρκτη στην Ευρ�πη. Ωστ�σο οφε�λουμε να ομολογ�σουμε �τι και σε πρ�σφατες περι�δους υπ�ρξε μια ν�ρκωση η οπο�α θα μπορο�σε να ξεγελ�σει ε�κολα κ�ποιον και να τον ωθ�σει να υποτιμ�σει τον ιδεαλιστικ� στ�χο της επιστ�μης. Τοποθετ� αυτ� τη ν�ρκωση περ�που στο δε�τερο μισ� του 19ου αι�να. �ταν μια περ�οδος τερ�στιας και εκρηκτικ�ς αν�πτυξης της επιστ�μης, παρ�λληλα με την οπο�α �νθισαν και η βιομηχαν�α και η τεχνολογ�α. Οι τελευτα�ες �σκησαν τ�σο τρομερ� επ�δραση π�νω στα υλικ� χαρακτηριστικ� της ανθρ�πινης ζω�ς, �στε οι περισσ�τεροι �νθρωποι ξ�χασαν �λους τους �λλους συσχετισμο�ς. Μ�λιστα τα πρ�γματα π�ραν και χειρ�τερη τροπ�. Η περ�φημη υλικ� αν�πτυξη οδ�γησε σε μια υλιστικ� προοπτικ� η οπο�α υπ�θεταν �τι ε�χε προκ�ψει απ� τις ν�ες επιστημονικ�ς ανακαλ�ψεις. Πιστε�ω �τι κατ� το πρ�το μισ� του 20ου αι�να, που εξ�πνευσε στις μ�ρες μας, αυτ� τα γεγον�τα συν�βαλαν στη συνειδητ� παραμ�ληση της επιστ�μης σε �λλους τομε�ς. Και το�το γιατ� υπ�ρχει π�ντοτε η χρονικ� υστ�ρηση αν�μεσα στις απ�ψεις των μορφωμ�νων ανθρ�πων και τη γν�μη που διαμορφ�νει το ευρ�τερο κοιν� σχετικ� με τη θε�ρηση των μορφωμ�νων. Δεν πιστε�ω �τι 50 χρ�νια ε�ναι υπερβολικ� εκτ�μηση για τη μ�ση δι�ρκεια της χρονικ�ς υστ�ρησης.
�πως και να �χουν τα πρ�γματα, τα τελευτα�α 50 χρ�νια – το πρ�το μισ� του 20ου αι�να - ε�δαν μια αν�πτυξη της επιστ�μης γενικ�, και της Φυσικ�ς ειδικ�τερα, η οπο�α δεν συγκρ�νεται με μ�γεθος της αλλαγ�ς, συχν� αποκαλο�μενης, Ανθρ�πινης Κατ�στασης, �πως την ορ�ζει ο Δυτικ�ς Πολιτισμ�ς. Ε�μαι σχεδ�ν β�βαιος �τι θα χρειαστο�ν τουλ�χιστον �λλα πεν�ντα χρ�νια, ωσ�του το μορφωμ�νο τμ�μα του ευρ�τερου κοινο� συνειδητοποι�σει αυτ� την αλλαγ�. Φυσικ� δεν ε�μαι και τ�σο αιθεροβ�μων �στε να ελπ�ζω �τι με λ�γες δημ�σιες διαλ�ξεις θα επιταχ�νω δραστικ� αυτ� τη διεργασ�α. �μως, απ� την �λλη, αυτ� η διαδικασ�α αφομο�ωσης δεν μπορε� να γ�νει αυτ�ματα. Πρ�πει να εργαστο�με σκληρ� προς αυτ� την κατε�θυνση. Στα πλα�σια της σκληρ�ς αυτ�ς εργασ�ας αναγνωρ�ζω το μερ�διο μου, πιστε�οντας �τι και οι υπ�λοιποι αναγνωρ�ζουν το δικ� τους.
Πρ�κειται για �να μ�ρος του σκοπο� της �παρξης μας .
Σημει�σεις της Ιστοσελ�δας
(1) Ο �ρβιν Σρ�ντιγκ�ρ ( Erwin Schrödinger), ε�ναι δι�σημος Αυστριακ�ς Φυσικ�ς που τιμ�θηκε με το βραβε�ο Ν�μπελ για τις εργασ�ες του στη θεμελ�ωση της Κβαντομηχανικ�ς. Η «εξ�σωση του Σρ�ντιγκερ» αποτελε� τον θεμελι�δη ν�μο στην Κβαντομηχανικ�, �πως ο ν�μος του Νε�τωνα αποτελε� το θεμελι�δη ν�μο στην Κλασσικ� Μηχανικ�.
Διατ�πωσε σημαντικ�ς φιλοσοφικ�ς απ�ψεις για την επιστ�μη και τον ανθρωπισμ�.
Γενν�θηκε και π�θανε στην Αυστρ�α (1887 – 1961)
(2) Απ� τα συγκλονιστικ� μην�ματα του παραπ�νω κειμ�νου σημαντικ�τερο νομ�ζουμε πως ε�ναι αυτ� που γρ�φει τελει�νοντας την ομιλ�α του για την υποχρ�ωση των ανθρ�πων γενικ� και των «μορφωμ�νων» ειδικ�τερα. «Στα πλα�σια της σκληρ�ς αυτ�ς εργασ�ας αναγνωρ�ζω το μερ�διο μου, πιστε�οντας �τι και οι υπ�λοιποι αναγνωρ�ζουν το δικ� τους. Πρ�κειται για �να μ�ρος του σκοπο� της �παρξης μας». Σ�γουρα αυτ� ισχ�ει και για τους φ�λους της ΨΑΔ
(3) Επιλογ�, αντιγραφ� και επιμ�λεια, απ� το διαχειριστ� της Ιστοσελ�δας Δ.Κ
|